Fenoui
Foeniculum vulgare subsp. vulgare
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Fenoun.
Noms en français : Fenouil, Fenouil commun.
Descripcioun :Lou fenoui, es uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo e lis ermas. Se recounèis à si flour jauno e au goust anisa de si flour, fueio o grano. Coumpara pamens emé lis àutris Apiaceae di flour jauno, s'avès pòu de vous engana.
Usanço :Se manjon li jóuini fueio, forço goustouso, en ensalado. Li cambo e li fueio se meton dins lou bouto-à-couiro. Li grano soun bono coume assabourin. Ajudo à lucha contro lou gounflige (carminativo). Pèr acò bouta à macera li flour dins l'aigardènt quàuqui semano, ço que dounara la "fenouieto". Se pren pèr digeri e "acò fai petia" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se pòu prendre peréu en tisano pèr lis enfant.
Port : Grando erbo
Taio : 2 à 2,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Foeniculum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Foeniculum vulgare subsp. vulgare Mill., 1768
Garidello
Nigella nigellastrum
Ranunculaceae
Nom en français : Garidelle fausse nigelle.
Descripcioun :La garidello trachis dins quàuqui champ de cerealo d'auto Prouvènço, mena en agriculturo tradiciounalo. Es uno planto devengudo forço raro e toujour maleisado de vèire, que li flour soun mistoulino, li tijo, emai grando, primo, e en mai d'acò flouris en pleno calourasso en juliet. Lou miés es encaro de cerca li fru que soun mai facile de destria.
Usanço :Es uno planto empouisounanto coume lis àutri Nigella.
Port : Erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Nigella
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Asìo-Ouèst
e Estenomediterran-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Nigella nigellastrum (L.) Willk., 1880
(= Garidella nigellastrum L., 1753 )